Chọn trường cho con: Lớp 6 - Đừng chỉ chọn trường nổi tiếng

Giai đoạn thay đổi lớn cả tâm lý và học tập

Lớp 6 đánh dấu sự thay đổi lớn trong hành trình học tập của trẻ: từ môi trường học tập "một cô - một lớp" quen thuộc của bậc Tiểu học, các em bước sang giai đoạn học tập với nhiều môn học, nhiều giáo viên bộ môn, và một hệ thống đánh giá khắt khe hơn. Đồng thời, nội dung kiến thức bắt đầu mở rộng và phân hóa – đặc biệt ở các môn như Toán, Ngữ văn, Khoa học tự nhiên và Ngoại ngữ.

Nhiều học sinh chưa kịp thích nghi đã gặp khó khăn, dẫn đến giảm sút hứng thú học tập, thậm chí là biểu hiện lo âu, mất tự tin. Thầy Nguyễn Trọng Khánh – chuyên gia tâm lý học đường tại Hà Nội – nhận định:

“Trẻ bước vào lớp 6 không chỉ phải đối mặt với áp lực học tập mới mà còn đang trong giai đoạn biến động tâm sinh lý mạnh mẽ. Nếu thiếu sự đồng hành của gia đình và môi trường học phù hợp, trẻ rất dễ rơi vào trạng thái khủng hoảng thầm lặng”.

Chị Bùi Xuyến (quận Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ:

“Con tôi học rất tốt ở Tiểu học nhưng khi vào lớp 6 tại một trường điểm, cháu thường xuyên stress vì khối lượng bài tập lớn và áp lực thành tích. Sau học kỳ đầu tiên, gia đình buộc phải chuyển trường để con có môi trường nhẹ nhàng hơn.”

Không chỉ học thuật, việc hình thành các kỹ năng sống, khả năng quản lý thời gian, tự học và kết nối xã hội cũng là những thử thách mà học sinh lớp 6 phải vượt qua. Nhiều trường hiện nay đã bắt đầu tích hợp hoạt động kỹ năng mềm, STEM, CLB ngoại khóa để hỗ trợ học sinh phát triển toàn diện trong giai đoạn này.

Đừng chỉ chọn trường, hãy chọn hành trình

Tiến sĩ Nguyễn Thụy Anh – chuyên gia giáo dục kỹ năng sống, cho rằng: Chọn trường lớp 6 không chỉ là quyết định cho 1 năm học, mà là bước khởi đầu cho hành trình 4 năm Trung học Cơ sở - giai đoạn học tập rất quan trọng góp phần quyết định lựa chọn con đường đi sau này của trẻ. Một trong những sai lầm thường gặp là cha mẹ áp đặt kỳ vọng theo xu hướng đám đông, hoặc so sánh với con của bạn bè, đồng nghiệp mà chưa thực sự căn cứ vào năng lực và cá tính của chính con mình.

"Trước bối cảnh nhiều mô hình trường học đa dạng – từ công lập truyền thống, công lập chất lượng cao, trường tư thục, trường quốc tế đến các mô hình giáo dục đổi mới – việc chọn trường cho con vào lớp 6 trở thành một bài toán nhiều biến số với các bậc phụ huynh.

Phụ huynh nên coi lớp 6 là giai đoạn để con khám phá bản thân, thử sức với những thách thức vừa phải. Việc chọn trường nên hướng tới môi trường học khơi gợi được động lực nội tại, chứ không phải môi trường chỉ chú trọng luyện thi hoặc thành tích.

Một ngôi trường tốt không chỉ dạy học sinh biết kiến thức, mà còn giúp các em học được cách học, cách sống, cách hiểu chính mình và cách vượt qua khó khăn. Phụ huynh hãy quan sát xem triết lý giáo dục của trường có song hành với định hướng giáo dục trong gia đình hay không".

Đồng tình với ý kiến của TS Nguyễn Thụy Anh, chuyên gia tâm lý Trần Kim Thành (TP.HCM) cũng cho rằng: Mỗi phụ huynh hãy nhìn nhận việc đến trường của con là cả một hành trình, một chặng đường giáo dục định hình con người và tương lai của trẻ.

"Hành trình giáo dục cần có sự thống nhất giữa gia đình – nhà trường – học sinh. Nếu chỉ chọn trường theo phong trào, theo điểm số đầu vào, hay theo "mác trường nổi tiếng", hành trình ấy có thể trở thành cuộc đua mệt mỏi, khiến cả cha mẹ lẫn con cái đều kiệt sức" - chuyên gia tâm lý Kim Thành bày tỏ quan điểm.

Chị Phạm Lan Anh – phụ huynh có con vừa hoàn thành lớp 9 tại một trường công lập ở Hà Nội – chia sẻ:

“Gia đình tôi không chọn trường lớp 6 theo tiêu chí trường top hay chất lượng cao, mà chọn theo tiêu chí 'giá trị giáo dục phù hợp với con'. Chúng tôi đồng hành cùng con qua từng giai đoạn, điều chỉnh phương pháp học khi cần. Kết quả là dù học trường công bình thường, con vẫn đỗ vào trường THPT chuyên nhờ được định hướng đúng và phát triển đều đặn.”

“Chọn hành trình” cũng có nghĩa là linh hoạt và cập nhật liên tục, chứ không đóng khung ngay từ đầu. Mỗi giai đoạn, trẻ sẽ có sự thay đổi về nhận thức, sở thích, khả năng. Vì vậy, hành trình đó cần sự lắng nghe, quan sát, đồng hành và điều chỉnh hợp lý từ cha mẹ.

Một số chuyên gia giáo dục cũng khuyến khích cha mẹ đầu tư vào kỹ năng học tập, tư duy phản biện, khả năng tự học và sức bền tâm lý cho con – bởi đây mới là hành trang thật sự giúp trẻ thích nghi trong bất cứ môi trường nào, kể cả khi trường học thay đổi.