Chỉ cần làm theo 5 bước sau, con bạn sẽ không còn lười học nữa

Nhiều bậc phụ huynh chắc hẳn đã không ít lần trăn trở với câu hỏi: "Con lười học phải làm sao?" mỗi khi thấy con thiếu động lực và chểnh mảng việc học tập. Đây là vấn đề không ít bậc phụ huynh gặp phải, và tìm ra cách khắc phục là điều vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân cũng như những giải pháp hiệu quả để giúp con vượt qua sự lười biếng, tạo động lực học tập và phát triển toàn diện.

Vì sao con lười học?

Không ít phụ huynh hoang mang khi thấy con mình dần mất hứng thú học tập, dù đã đầu tư thời gian và công sức. Vậy nguyên nhân vì sao trẻ lười học? Dưới đây là những lý do phổ biến mà cha mẹ cần hiểu rõ để kịp thời tháo gỡ:

Áp lực thành tích:

Đây là một yếu tố khiến con trở nên lười học. Khi phụ huynh và giáo viên đặt quá nhiều kỳ vọng vào kết quả học tập, việc học trở thành gánh nặng thay vì một niềm vui.

Khi con chỉ tập trung vào việc đạt điểm cao mà không được khuyến khích sáng tạo và tư duy độc lập, họ dễ mất đi sự hứng thú học hỏi. Để giảm bớt áp lực này, cần tạo ra một môi trường học tập tự do, nơi trẻ có thể phát triển theo cách riêng của mình mà không bị ràng buộc bởi điểm số.

Bên cạnh đó, việc bị ép buộc học quá nhiều mà không có thời gian nghỉ ngơi, trẻ dễ mất hứng thú và lười học. Cần phải có sự cân bằng hợp lý giữa học tập và thư giãn để con có thể duy trì niềm đam mê học hỏi.

Thiếu sự chăm sóc từ bố mẹ:

Một nguyên nhân khác khiến con trở nên lười học là khi phụ huynh không có đủ thời gian chăm sóc và hỗ trợ con cái trong việc học. Với cuộc sống bận rộn, không ít bậc phụ huynh không thể dành thời gian để đồng hành cùng con trong hành trình học tập. Thiếu sự quan tâm từ gia đình có thể khiến trẻ cảm thấy cô đơn, thiếu động lực, và từ đó dần trở nên lười biếng trong việc học.

Thiếu hụt sự quan tâm của bố mẹ cũng khiến con e ngại khi gặp vướng mắc trong học tập. Dần dần, con cảm thấy khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức mới. Do đó, bố mẹ nên dành thời gian để có thể đồng hành cùng con.

Sử dụng công nghệ quá mức:

Những trò chơi điện tử, mạng xã hội và các hoạt động giải trí trên thiết bị điện tử chiếm nhiều thời gian của trẻ, làm giảm sự chú ý và ham muốn học hỏi. Nếu không được kiểm soát, trẻ dễ rơi vào trạng thái lười biếng, không còn mấy quan tâm đến việc học hành.

Mô hình học khắt khe:

Sự khắt khe trong các mô hình học tập truyền thống cũng là một nguyên nhân khiến con trở nên lười học. Khi con bị ép buộc phải tuân theo những phương pháp học cụ thể, họ sẽ cảm thấy không tự do sáng tạo và dần trở nên chán nản. Để khắc phục, môi trường học cần mở rộng, khuyến khích sự đổi mới và tự do tư duy sáng tạo.

Học trước chương trình

Nhiều phụ huynh, để con không tụt hậu, đã cho con học trước chương trình ở nhà. Tuy nhiên, việc này làm mất đi sự hứng thú của trẻ vì chúng đã biết trước tất cả các bài học. Khi trẻ đã tiếp xúc với kiến thức từ trước, việc học ở lớp trở nên nhàm chán và thiếu thách thức, dẫn đến tình trạng lười học.

Ảnh hưởng từ hoàn cảnh gia đình

Cuối cùng, hoàn cảnh gia đình có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến thái độ học tập của trẻ. Những mâu thuẫn trong gia đình hay áp lực kinh tế có thể khiến trẻ mất tập trung vào học. Khi không nhận được sự hỗ trợ tinh thần từ gia đình, trẻ có thể cảm thấy bất lực và thiếu động lực học tập. Hỗ trợ tình cảm và sự quan tâm từ gia đình là yếu tố then chốt giúp trẻ vượt qua khó khăn và phát triển tốt hơn trong học tập.

Những dấu hiện điển hình của một đứa trẻ lười học

• Trì hoãn: Trẻ thường xuyên trì hoãn việc hoàn thành bài tập hoặc ôn bài, không chủ động trong việc lên kế hoạch học tập.
• Thiếu tập trung: Trẻ dễ dàng bị phân tâm và không thể duy trì sự tập trung lâu dài vào bài học, dẫn đến hiệu quả học tập không cao.
• Thiếu nỗ lực: Trẻ không hoàn thành bài tập đúng hạn hoặc thực hiện các dự án học tập một cách qua loa, thiếu cẩn trọng và chăm chút.
• Biểu hiện cảm xúc tiêu cực: Trẻ thường xuyên thể hiện sự chán nản, buồn bã hoặc cáu kỉnh khi phải tham gia vào công việc học, dễ dàng rút lui khỏi những nhiệm vụ học tập.
• Kết quả học tập kém: Điểm số giảm sút hoặc không đạt yêu cầu, trẻ không tiến bộ dù đã được nhắc nhở và hỗ trợ.
• Thiếu sự tiến bộ trong học tập: Trẻ không có sự cải thiện rõ rệt trong học tập dù đã được khuyến khích và hỗ trợ từ giáo viên và cha mẹ.
• Thiếu nhiệt huyết trong các hoạt động khác: Trẻ ít tham gia vào các hoạt động lớp học hay ngoại khóa, không chủ động tham gia các cuộc thảo luận hoặc không tương tác nhiều với bạn bè và giáo viên.

Cha mẹ có thể nhận ra dấu hiệu của việc học lười biếng thông qua việc thực hiện các bài kiểm tra định kỳ để đánh giá mức độ hiểu biết và sự hứng thú của con đối với học tập. Ngoài ra, quan sát hành vi học tập của trẻ tại lớp học và ở nhà cũng là cách hiệu quả để nhận diện sớm các dấu hiệu của sự lười biếng trong học tập.

Khi con lười học phải làm sao để con có lại động lực học tập mà không bị căng thẳng? Luôn là những điều mà các bậc cha mẹ trăn trở. Hiểu được điều đó, KiddiHub đã đưa ra những phương pháp giúp con vượt qua tình trạng lười học, dễ áp dụng, khoa học và thực tế:

Phương pháp giúp con học tập tự giác, hiệu quả

1. Tạo môi trường học tập tích cực, không áp lực
Không gian học tập ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý và khả năng tập trung của trẻ. Một góc học tập gọn gàng, đủ ánh sáng, có bảng kế hoạch học tập đơn giản sẽ giúp trẻ cảm thấy dễ bắt đầu việc học hơn. Cha mẹ không nên tạo không khí căng thẳng hay kiểm soát quá mức, vì điều đó dễ khiến trẻ hình thành tâm lý chống đối hoặc phụ thuộc.


Gợi ý: Hãy cùng con trang trí góc học tập theo sở thích. Khi trẻ được tham gia quyết định, trẻ sẽ có cảm giác được tôn trọng và có trách nhiệm hơn với “không gian riêng” của mình.


2. Hướng dẫn con lên kế hoạch và đặt mục tiêu rõ ràng
Thay vì ép con “học ngay đi”, cha mẹ nên giúp con biết cách lập kế hoạch học tập đơn giản theo tuần hoặc từng ngày. Kế hoạch nên có thời gian nghỉ xen kẽ, không quá tham vọng. Khi con được làm chủ thời gian, con sẽ học với tinh thần thoải mái và chủ động hơn.


Ví dụ: Với học sinh tiểu học, một kế hoạch học tập buổi tối có thể gồm:


19h00 – 19h30: Làm Toán


19h30 – 19h40: Nghỉ giải lao


19h40 – 20h00: Soạn bài Văn


20h00 – 20h15: Đọc truyện tiếng Việt hoặc tiếng Anh


3. Khuyến khích thay vì kiểm soát
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ em sẽ có động lực học tập bền vững hơn khi được khen đúng lúc, được công nhận nỗ lực thay vì kết quả cuối cùng. Cha mẹ nên quan sát và khích lệ những hành vi tích cực như: con tự ngồi vào bàn học đúng giờ, con tự làm bài mà không nhắc nhở…


Lưu ý: Hạn chế so sánh con với bạn bè hoặc anh chị em khác. Sự so sánh dễ khiến trẻ tự ti, mất hứng thú học tập.


4. Biến việc học thành trải nghiệm thú vị
Học không nhất thiết phải ngồi bàn học. Với trẻ nhỏ, cha mẹ có thể lồng ghép việc học vào các hoạt động thường ngày như: nấu ăn (tính toán số lượng), chơi trò chơi (ôn từ vựng tiếng Anh), xem phim hoạt hình tiếng nước ngoài (rèn khả năng nghe hiểu)...


Đối với học sinh lớn hơn, cha mẹ có thể hướng dẫn con học theo sơ đồ tư duy, học qua app tương tác, video giáo dục… để tăng tính hứng thú và giảm cảm giác nhàm chán.


5. Làm gương và đồng hành cùng con
Trẻ con học bằng quan sát nhiều hơn lời nói. Nếu cha mẹ thường xuyên đọc sách, ghi chép, học thêm kỹ năng mới… con sẽ dần hình thành tư duy học tập suốt đời. Bên cạnh đó, dành thời gian ngồi học cùng con, lắng nghe khó khăn của con sẽ giúp trẻ cảm thấy được chia sẻ, bớt áp lực, và giữ được sự chủ động trong học tập.